Bu makalede herhangi bir konuda “istekte bulunmak” ve “izin vermek” ifadelerini karşılayan modals kullanımına dair bazı ipuçları vereceğiz. Herhangi bir konuda izin almayı ifade etmek için sıklıkla kullanılan modal’lardan bazıları may, can ve could şeklindedir. Ancak bu modellerin İngilizce öğrenenleri için kafa karıştırıcı olabilecek birden fazla anlamı vardır.
Can and May
Amerikan okullarındaki çocuklar, herhangi bir konuda izin istediğinde modal olarak “may” kelimesini kullanmayı öğrenirler. Bir öğrenci sınıftan çıkmadan önce öğretmenine “May I be excused?” şeklinde bir soru sorabilir. “May” kelimesinin cümle içerisinde modal olarak kullanılması, izin istemek için en resmi yoldur.
“May” kelimesi izin veya olasılık ya da her ikisini ifade etmek için kullanılıyorsa, her zaman yeterli derecede açıklayıcı olmayabilir. İnternet sitelerinde kullanılan bazı örneklere bakalım. Bir Web sitesini ilk kez ziyaret ettiğinizde, genellikle sizinle ilgili bilgileri toplamak için izin isteyen pop-up’lar görürsünüz. Bazı ülkelerde gizlilik yasaları, Web sitelerinin hangi bilgilerin toplandığını ve nasıl kullanılacağını size söylemesini gerektirir. Şöyle ki; “We may collect various types of information… when you visit any of our sites.”
Şimdi bu yasal dilin gerçekten ne anlama geldiğini görelim:
“We may collect information…” ifadesi Web sitesinin sahibi olan şirketin hakkınızda bilgi toplamak için izin istediği anlamına gelmektedir. Bir diğer deyişle, bu soruya “yes” derseniz, şirketin, e-posta veya bilgisayarınızın adresini kaydetmesine izin vermiş olursunuz.
Fakat “may” birçok anlama sahiptir. İzin vermenin yanı sıra, olasılığı da ifade edebilir. Örneğin, “It may rain” ifadesi, yağmur ihtimali olduğu anlamına gelir.
Diğer örneğe geri dönersek;
“We may collect various types of information… when you visit any of our sites.”
Bu cümle bir tür yasal dili içermektedir. Şöyle ki; “We may collect information” cümlesi, “We have permission to collect information,” anlamına gelmektedir. Ama aynı zamanda, “There is a possibility that we will collect information,” anlamına da gelebilir. İnternet kullanıcısı olarak bu tür cümleler karşısında dikkatli olmalısınız.
Could
“Could”, kibar isteklerde bulunmak için üçüncü modal’dır. Örneğin, “Could I please have some water?” diyebilirsiniz. Could aynı zamanda “Can”in past tense’dir. Bununla birlikte bir şey istemek için kullandığınızda, “could” past tense anlamını kaybeder. Could, istekte bulunma durumlarında “may” ile aynı anlamı ifade eder. Her ikisi de kibar bir söylem için eşit dereceye sahiptir: “Could I leave early?” ya da “May I leave early?” gibi.
“Could” izin istemek için hemen her konuda kullanılabilir. Örneğin, “Could I open the window?” ya da “Could you open the window?” Her ikisi de dil bilgisi olarak doğrudur.
